Ένας σπουδαίος Ιταλός υπερασπίζεται τα Αρχαία Ελληνικά

Επιστολή διαμαρτυρίας του Franco Montanari προς τον υπουργό Παιδείας Ν. Φίλη σχετικά με την υποβάθμιση της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών

Και στο πρόσφατο παρελθόν εκφράσαμε από το παρόν ιστολόγιο την αγωνία μας για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στην ελληνική εκπαίδευση με αφορμή τη σημαντική επιστολή που απέστειλαν στην πολιτική ηγεσία του τόπου διαπρεπείς κλασικοί φιλόλογοι της πατρίδας μας. 

Σήμερα αντιγράφω από την ιστοσελίδα Iefimerida ανάλογη επιστολή που απέστειλε προς τον κ. Φίλη η Διεθνής Ομοσπονδία Κλασικών Σπουδών διά χειρός του προέδρου της Φράνκο Μοντανάρι. Στην επιστολή εκφράζεται η δυσάρεστη έκπληξη των μελών της Διεθνούς Ομοσπονδίας για την επιχειρούμενη υποβάθμιση της κλασικής παιδείας στη χώρα καταγωγής της!

Δίνω ιδιαίτερη έμφαση σε περιστατικά τέτοιου είδους, επειδή καταδεικνύουν περίτρανα ότι η Ελληνική Γλώσσα, αλλά και εν γένει ο ελληνικός πολιτισμός στη διαχρονία του, συνιστούν παγκόσμια μεγέθη, που ενδιαφέρουν πανανθρώπινα.

Πρέπει επιτέλους να αντιληφθούμε ότι μας έλαχε ο βαρύς κλήρος πρόσληψης, καλλιέργειας και προαγωγής ενός ιστορικοπολιτισμικού πλούτου χιλιετιών. Το μεγαλοπρεπές αυτό καταπίστευμα μπορεί να φέρει έκτυπη τη σφραγίδα του ελληνικού πνεύματος, σε καμμία περίπτωση όμως δεν συνιστά "ιδιοκτησία" ενός και μόνο λαού, στο μέτρο που οι επιτεύξεις του νοηματοδοτούν την πανανθρώπινη εμπειρία αποτελώντας έναν άφθιτο κώδικα ανάγνωσης της ανθρώπινης συνθήκης (αυτό ισχύει στον ίδιο βαθμό και για τη λεγόμενη βυζαντινή πολιτιστική μας παράδοση, αλλά και τον ρωμαίικο λαϊκό πολιτισμό της Τουρκοκρατίας).  Για τα Αρχαία Ελληνικά όπως και για την Ορθόδοξη Θεολογία δίνουμε λογαριασμό στην πολιτισμένη οικουμένη!

Επομένως τα τιμαλφή του πολιτισμού ενός ιστορικού λαού δεν είναι ούτε επιτρέπεται να γίνονται  πεσσοί στη σκακιέρα (μικροκομματικών) παιγνίων της πολιτικής ομάδας που οι πολιτικοκοινωνικές συγκυρίες "σπρώχνουν" κάθε φορά στην εξουσία. Η λεγόμενη δημοκρατική νομιμοποίηση, που προσπορίζει σε μια κυβέρνηση η εμπιστοσύνη της Βουλής που αναδεικνύει το εκλογικό σώμα, δεν εξουσιοδοτεί καμμία εξουσία να ψαύει "ἀνίπτοις χερσίν" την πνευματική ραχοκοκαλιά των ιστορικών εθνών. Ο τόνος μου μπορεί να φαντάζει μελοδραματικός· αλλά πριν αποφανθούμε γι' αυτό, καλό είναι να θυμηθούμε την προτροπή του Γεμιστού Πλήθωνα και να μην μπερδεύουμε τα...  άλογα με τα γαϊδούρια!

Απλούστατα υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν "μπαίνουν στην ψήφο" (για να θυμηθώ τον Μακρυγιάννη). Ο κ. Φίλης και οι ομοϊδεάτες του από όλα τα κόμματα (ο εικονοκλαστικός προοδευτισμός δεν είναι "ίδιον" μόνον της Αριστεράς!) θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν τη βαρύτητα του παλαμικού στίχου: "ἀγέννητοι νεκροί θά μᾶς δικάσουν"...

  

Ο Φράνκο Μοντανάρι δεν είναι τυχαίος. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γένοβας, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους διαπρεπέστερους κλασικούς φιλολόγους του πλανήτη. Στο ελληνικό κοινό έγινε ευρύτερα γνωστός σχετικώς πρόσφατα λόγω ενός ευτυχούς εκδοτικού γεγονότος: Αναφέρομαι στην κυκλοφορία από τις Εκδόσεις Παπαδήμα του Σύγχρονου Λεξικού της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, που εκπόνησε έπειτα από 20 χρόνια ακάματης λεξικογραφικής έρευνας ο Μοντανάρι με το επιτελείο του στην Ιταλία (για την ελληνική έκδοση εργάστηκε πλειάς εκλεκτών Ελλήνων κλασικών φιλολόγων).

Ο μεγάλος Ελληνιστής ποζάρει με την ιταλική έκδοση του Λεξικού του

Αντί άλλου σχολίου καλώ τους αναγνώστες μου να αφουγκραστούν τη φωνή των επαϊόντων της διεθνούς κοινότητας, όπως αρθρώθηκε από τον Φράνκο Μοντανάρι στην επιστολή του προς τον κ. Φίλη:

«Αγαπητέ Κύριε,

Σας γράφω εκ μέρους της FIEC (της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κλασσικών Σπουδών), η οποία περιλαμβάνει όλες τις μείζονες Εταιρείες Κλασσικών Σπουδών ανά τον κόσμο, αναφέρει στην επιστολή του προς τον υπουργό Παιδείας, ο πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κλασσικών Σπουδών, ενώ επισημαίνονται τα εξής:

  

Τα προηγούμενα δύο χρόνια, η Ομοσπονδία μας πληροφορήθηκε, με μεγάλη έκπληξη και βαθειά ανησυχία, την συνεχή μείωση και υποβάθμιση της διδασκαλίας των Κλασσικών Σπουδών στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση της Ελλάδος.

Πιο συγκεκριμένα: Σύμφωνα με πρόσφατη υπουργική απόφαση στις τρεις Τάξεις του Γυμνασίου η διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας ελαττώθηκε κατά μία ώρα. Στο Λύκειο ο περιορισμός των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών είναι επίσης επιζήμιος για το γλωσσικό και πολιτιστικό υπόβαθρο των Ελλήνων μαθητών. Ιδιαιτέρως, στην Πρώτη και Δευτέρα Τάξη η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών ελαττώθηκε κατά τρεις ώρες (μία ώρα στην Πρώτη και δύο ώρες στην Δευτέρα Τάξη), ενώ η διδασκαλία των Λατινικών καταργήθηκε στην Δευτέρα και περιορίστηκε στην Τρίτη Τάξη μόνον για τους υποψηφίους των Ανθρωπιστικών Σπουδών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Παρομοίως, η κατάργηση του Επιταφίου λόγου του Περικλέους στην Τρίτη Τάξη του Λυκείου στερεί από τους μαθητές την γνωριμία με τις αξίες αυτού του μοναδικού κειμένου.

Κατά το τρέχον έτος πληροφορούμεθα ότι επαπειλείται μία περισσότερο ριζική υποβάθμιση των Κλασσικών Σπουδών, δεδομένου ότι ο επικεφαλής της Επιτροπής για τον Διάλογο στην Εκπαίδευση έχει προτείνει την κατάργηση της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών κειμένων από το πρωτότυπο στο Γυμνάσιο και τον περιορισμό της στο Λύκειο μόνον για όσους επιθυμούν να ακολουθήσουν Ανθρωπιστικές Σπουδές στην Ανωτάτη Εκπαίδευση.

 

Τα μέτρα, του υπουργείου Παιδείας για τα Αρχαία Ελληνικά, θα επιφέρουν βαρύ πλήγμα στην Κλασσική Παιδεία: εάν τελικά εφαρμοστούν στην Ελλάδα, την γενέτειρα του Κλασσικού Πολιτισμού, θα αποδυναμώσουν σημαντικά τις ικανότητες των νεώτερων γενεών στην προφορική και γραπτή επικοινωνία, στην σαφήνεια της έκφρασης και στην κριτική σκέψη.

Αυτό είναι ό,τι πιο ατυχές, διότι τέτοιου είδους μέτρα ευρίσκονται σε πλήρη αντίθεση προς την πρακτική που υιοθετείται σε πολλές χώρες, όπου η διδασκαλία των κλασσικών γραμμάτων έχει αναγνωρισθεί ως σημαντικό εργαλείο για την γνώση της κοινής μας αφετηρίας στην γλώσσα και τον πολιτισμό».

Πηγή: Επιστολή καταπέλτης της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κλασσικών Σπουδών κατά Φίλη -Για τη μείωση των Αρχαίων στα σχολεία | iefimerida.gr http://www.iefimerida.gr/news/288653/epistoli-katapeltis-tis-diethnoys-omospondias-klassikon-spoydon-kata-fili-gia-ti-meiosi#ixzz4KJKYV4lv